ဘုရားရွင္ (၇) ၀ါေျမာက္ကာလ၊ (၇)လေျမာက္ ျမန္မာလ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ား တစ္ေနရာတည္း၌ ၀ါကပ္ေနထိုင္ျခင္း (သီတင္း)မွ က်ြတ္ျခင္း (ျပီးဆံုးျခင္း) အခါသမယျဖစ္ေသာ “သီတင္းက်ြတ္လျပည္.ေန.”။
တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္မွ အေမေဟာင္း သႏၱဳႆီတနတ္သားနွင္.တကြ နတ္ျဗဟၼာတို.အား အဘိဓမၼာ (၇) က်မ္းေဟာၾကားေသာေၾကာင္. “အဘိဓမၼာအခါေတာ္ေန.”။ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားအခ်င္းခ်င္း အျပစ္ရွိကေထာက္ျပေျပာၾကားပါရန္ မာန္ကင္းစြာ၊ ယဥ္ေက်းစြာ၊ ရုိေသစြာ ဖိတ္မန္တိုက္တြန္းအမႈျပဳၾကေသာေၾကာင္. “ပ၀ါရဏာေန.”။
အရွင္သာရိပုတၱရာရွိရာ သကၤႆျမိဳ.ကို ေစာင္းတန္းသံုးသြယ္ျဖင္. နတ္ျဗဟၼာအေပါင္းျခံရံလ်က္ ဆင္းသက္ေတာ္မူလာေသာ ျမတ္စြာဘုရားသည္ တုႏိႈင္းဖြယ္မရွိ၊ အလြန္တင္.တယ္ သပၸါယ္ေတာ္မူေသာေၾကာင္. နတ္လူအမ်ား ၾကည္ညိဳစိတ္ပြားကာ “ဘုရားဆုပန္ၾကေသာေန.”။
( အဲဒိအခ်ိန္မွာ အလြန္တင့္တယ္လြန္းတဲ့ ျမတ္စြာဘဘုရားကို အားက်ျပီးေတာ့ သူတုိ႔လည္း တစ္ခ်ိန္မွာ ဘုရားျဖစ္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵေတြ ျဖစ္ေပၚလာၾကတယ္ ဒါေၾကာင့္ ဘုရားျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ ဆုေတြပန္ၾကတယ္ အဲဒါကိုေျပာတာပါ ဒကာေတာ္ … နာမည္ၾကီးတဲ့ မင္းသားတစ္ေယာက္ကို ေတြ႕တဲ့ အခါ အားက်ျပီး သူ႕လိုျဖစ္ခ်င္လာတဲ့ သေဘာမ်ဳိးေပါ့ byအရွင္ေတဇာနႏၵ )
ထိုသို. အဘိဓမၼာေဒသနာေဟာၾကားျပီးေနာက္ တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္မွ လူ.ျပည္သို. ညခ်မ္းအခါ၌ ဆင္းသက္လာေသာ ျမတ္စြာဘုရားအား ျဗဟၼာ နတ္ လူ သံုးဘံုသူတို. အတူတကြ ၾကည္ျဖဴပူေဇာ္ေသာအားျဖင္. ဆီမီးထြန္းညွိပူေဇာ္ၾကေသာ “မီးထြန္းပြဲေတာ္ေန.”။
ေက်းဇူးၾကီးလွ မိဘဘိုးဘြား သက္ၾကီးမ်ား၊ ဆရာသမားမ်ားအား လက္ဆယ္ျဖာမိုး၍ ရုိေသစြာကန္ေတာ.ၾကေသာ “သက္ၾကီးပူေဇာ္ပြဲေန.” ။
ဤသို. ထူးျခားေသာ၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို.၏ ေန.ထူးေန.ျမတ္ျဖစ္ေသာ သီတင္းက်ြတ္လျပည္.ေန. ဥပုသ္ေန.မွာ ဒါန၊ သီလ၊ ဘာ၀နာကုသိုလ္ေကာင္းမႈမ်ား အထူးျပဳနိုင္ၾကပါေစေၾကာင္း ဆုမြန္ေကာင္းေတာင္းပါသည္ခင္ဗ်ာ…။ အားလံုးကိုယ္က်န္းမာ စိတ္ခ်မ္းသာ၍
ေကာင္းက်ိဳးလိုရာဆႏၵျပည္.၀ၾကပါေစ…..။
သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန (သို.) အဘိဓမၼာ အခါေတာ္ေန႔ (သို.) ပ၀ါရဏာေန႔
ဗုဒၶေဒသနာအရ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ကို အဘိဓမၼာအခါေတာ္ေန႔အျဖစ္ ပညာရွင္တို႔ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။ အေၾကာင္းက နတ္ျပည္၌နတ္ပရိတ္မ်ား အဘိဓမၼာေဒသနာအက်ယ္ေဟာၾကားၿပီး ဆံုးေသာေန႔သည္ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ျဖစ္သည္။ စႏၵကူးေတာ၌ အရွင္သာရိပုတၱရာအား အဘိဓမၼာေဒသနာအက်ဥ္း ေဟာၾကားၿပီးဆံုးေသာေန႔သည္လည္း သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ျဖစ္သည္။ အရွင္သာရိပုတၱရာက တပည့္ငါး ရာတို႔အား အ
ဘိဓမၼာ ေဒသနာကို မက်ဥ္းမက်ယ္ အလယ္အလတ္ ေဟာၾကားၿပီးဆံုးေသာ ေန႔သည္လည္း သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ျဖစ္သည္။
ဘုရားရွင္သည္မဟာသကၠရာဇ္(၁၀၉)ခုႏွစ္၊၀ါဆိုလျပည့္ညေနခ်မ္း၌သာ၀တိၳျပည္အနီးေကာသလမင္း၏ ဥယ်ာဥ္မွဴးက႑သည္ ဘုရားရွင္ မိန္႔ၾကားခ်က္အတိုင္း စိုက္ပ်ဳိးအပ္ေသာ က႑မၺသရက္ျဖဴပင္အနီးတြင္ တိတိၳိ တို႔ကိုႏွိမ္နင္းေတာ္မူရန္ ေရမီးအစံုစံု တန္ခိုးျပာဋိဟာ ျပပြဲႀကီးကို အဆန္းတၾကယ္ ဖန္ဆင္းျပေတာ္မူသည္။ ထိုပြဲအၿပီးတြင္ မယ္ေတာ္ေဟာင္းနတ္သားအား အဘိဓမၼာေဒသနာျဖင့္ ေက်းဇူးဆပ္ရန္ ေျခလွမ္းႏွစ္လွမ္းျဖင့္သာတာသတိ ံသာနတ္ျပည္သို႔ ႂကြသြားေတာ္မူသည္။
ပရိသတ္ကဘုရားရွင္ကိုမျမင္ေတြ႕ေတာ့၍ အရွင္အႏုရုဒၶါမေထရ္အားေမးျမန္းရာမေထရ္ျမတ္ရွင္းျပမွအေၾကာင္းစံုသိၾကရသည္။ပရိသတ္ႀကီးကဘုရားရွင္ကို မဖူးရဘဲ မျပန္ဟုတိုင္ပင္ၾကကာ ထုိေနရာမွာပဲယာယီတဲနန္းထိုးကာေနၾကေလသည္။ သီတင္းကၽြတ္ ခါနီးမွ အရွင္မဟာေမာဂၢလန္ထံမွတစ္ဆင့္ ဘုရားရွင္ သကၤႆၿမဳိ႕သို႔ႂကြဆင္းေတာ္မူမည့္ အေၾကာင္းသိရသျဖင့္ သကၤႆၿမဳိ႕ကေနသြားေရာက္ႀကဳိဆိုၾကသည္။
ဘုရားရွင္သည္ တာ၀တိ ံသာျပည္မ႑ဳကမၺလာ ျမေက်ာက္ဖ်ာ၌မယ္ေတာ္ေဟာင္း သႏၲဳသိတအမွဴးရွိေသာ နတ္ျဗဟၼာတို႕အား၀ါတြင္းသံုးလေန႔ညမစဲ အဘိဓမၼာတရားကို ေဟာၾကားေတာ္မူရာသီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔၌ ၿပီးဆံုးေလသည္။ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔၌ သိၾကားမင္းအား လူ႔ျပည္ျပန္ေတာ့မည့္ အေၾကာင္း ႏႈတ္ဆက္စကား မိန္႔ၾကားရာသိၾကားမင္းက ေရႊေစာင္တန္း၊ ေငြေစာင္းတန္း၊ ပတၱျမားေစာင္းတန္း၊ေစာင္းတန္းသံုးသြယ္တို႔ကို ဖန္တီးေပးသည္။ လက်ာ္ဘက္ေရႊေစာင္းတန္းက နတ္မ်ားအဖို႔ရည္ရြယ္သည္။
လက္၀ဲဘက္ေငြေစာင္းတန္းက ျဗဟၼာမ်ားအတြက္ ရည္ရြယ္သည္။ ပတၱျမားေစာင္းတန္းက ဘုရားရွင္အတြက္ ရည္ရြယ္သည္။ ေစာင္းတန္းတို႔၏ မုခ္ဦးကျမင္းမိုရ္ေတာင္ထိပ္မွာရွိ၍ အေျခကသကၤႆၿမဳိ႕တံခါး၀မွာရွိသည္။
ဘုရားရွင္သည္လူ႔ျပည္ဆင္းခါနီး ျမင္းမုိရ္ေတာင္ထိပ္တြင္ရပ္လ်က္ေရအစံုမီးအစံုတန္ခိုးျပာဋိဟာတို႔ကို ျပေတာ္မူ၍ ထက္ေကာင္းကင္သို႔ၾကည့္ေတာ္မူေသာအခါ အကနိ႒ျဗဟၼာျပည္တိုင္ေအာင္အဆီးအတားမရွိ ဟင္းလင္းျဖစ္သြားေတာ့၏။ေအာက္ကိုၾကည့္ေသာအခါအ၀ီစိငရဲတုိင္ေအာင္အပိတ္အပင္အတားအဆီးမရွိ ဟင္းလင္းျပင္ ျဖစ္သြားေတာ့၏။
ထိုအခါ သမယတြင္ ၿပည္သူၿပည္သားအေပါင္းတို႔က မီးရွဴးမီးတိုင္မ်ား ၊မီးပန္းမ်ား၊ ဆီမီးမ်ား ပန္း၊ ေရခ်မ္းမ်ားၿဖင့္ ကပ္လွဴပူေဇာ္ၾကသည္ ။ တာ၀တိ ံသာနတ္ၿပည္ရိွ စူဠာမဏိိေစတီေတာ္ ကိုလည္း ပူေဇာ္သည့္ အထိမ္းအမွတ္ၿဖင့္ မီးပံုးမ်ားၿပဳလုပ္၍ ေကာင္းကင္သို ့လႊတ္တင္ ပူေဇာ္ၾကသည္ ။ထိုကဲ့သို ့ပူေဇာ္ၾကသည္ကို အေၾကာင္းၿပဳကာ ယေန ့ေခတ္အခါတိုင္ေအာင္
ၿမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုး၌ ႏွစ္စဥ္က်င္းပ ၿပဳလုပ္ၿမဲ ၿဖစ္သည္ ။
ယင္းအဘိဓမၼာသည္ ဓမၼသဂၤဏီ၊ ၀ိဘင္း၊ ဓာတုကထာ၊ ပုဂၢလပညတ္၊ ကထာ၀တၳဳ၊ ယမိုက္၊ ပ႒ာန္းဟူ၍ ခုနစ္က်မ္းရွိသည့္ ကုသိုလ္၊ အကုသိုလ္စေသာတရားတို႔ကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ အားျဖင့္ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ က်မ္းကို “ဓမၼသဂၤဏီက်မ္း”ဟုေခၚသည္။ ခႏၶာစေသာတရားတို႕ကိုသုတၱ တန္နည္း၊ အဘိဓမၼာနည္းတို႔ျဖင့္ အေမးအေျဖျပဳလုပ္ကာအက်ယ္ေ၀ဖန္ေဟာၾကားေသာက်မ္းကို “၀ိဘင္း က်မ္း”ဟုေခၚသည္။
ဓာတ္အမ်ဳိးမ်ဳိး ေဟာၾကားေသာက်မ္းကို “ဓာတုကထာ” ဟုေခၚသည္။ ပုဂိၢဳလ္ အမ်ဳိးတို႔ကို ခြဲျခားသတ္ မွတ္အမည္တပ္၍ေဟာၾကားေသာက်မ္းကို “ပုဂၢလပညတ္” ဟုေခၚသည္။ အယူ၀ါဒႏွင့္ဆိုင္ေသာစကားတုိ႔ ၏တည္ရာျဖစ္၍ အဘိဓမၼာ အႏွစ္သာရတို႔ႏွင့္ျပည့္စံုေသာက်မ္းကို “ကထာ၀တၳဳ”ဟုေခၚသည္။ အႏုလံုႏွင့္ ပဋိလံု၊ ပုစာၦႏွင့္၀ိသဇၨာနာ၊ သႏိၷ႒ာန္ႏွင့္သံသယအစံုစုံျပဳ၍ေဟာၾကားေတာ္မူေသာက်မး္ကို “ယမိုက္က်မ္း” ဟုေခၚသည္။ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးကို ေဟာေတာ္မူေသာက်မ္း၊ ကုသိုလ္စေသာတရားတို႔ကို ႏွစ္ဆယ္ေလး ပစၥည္းျဖင့္ ေ၀ဖန္ေသာ က်မ္း၊ သဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္၏ က်က္စားရာျဖစ္ေသာ က်မ္းကို “ပ႒ာန္းက်မ္း”ဟု ေခၚသည္။
အဘိဓမၼာတရားသည္ အမိေက်းဇူးဆပ္တရားျဖစ္ျခင္း၊ နတ္ျပည္၌ေဟာၾကားျခင္း၊သံုးလၾကာမွ်ေဟာရ ျခင္း၊ ပကတိဘုရားႏွင့္ နိမိၼတဘုရားတို႔ တစ္လွည့္စီေဟာၾကားျခင္းဟု ထူးျခားခ်က္ေလးမ်ဳိးႏွင့္ျပည့္စံုေသာ တရားျဖစ္သည္။ ပါ႒ိ၏ နက္နဲျခင္း၊ သေဘာအဓိပၸာယ္၏ နက္နဲျခင္း၊ ေဟာၾကားပံုအစီအစဥ္၏ နက္နဲျခင္း ဥာဏၤေတာ္၏ နက္နဲျခင္းစေသာ ဂမီၻရေလးမ်ဳိးႏွင့္ျပည့္စံုေသာတရားျဖစ္သည္။
အဘိဓမၼာတရားေတာ္ကို သင္ယူျခင္း၊ ၾကားနာျခင္း၊ ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ျခင္းေၾကာင့္ လင္းႏို႔သားရဟန္းငါး ရာကဲ့သို႔ နမရူပပရိေစ ၦဒ ဥာဏ္ရင့္သန္ျခင္း၊ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ရရန္ အေၾကာင္း အေထာက္အပံ့ ေကာင္းျဖစ္ ျခင္း၊ ေဘးဥပါဒ္အႏၲရယ္ကင္းေ၀းျခင္း၊ က်က္သေရမဂၤလာ အျဖာျဖာႏွင့္ျပည့္စံုျခင္းဟူေသာ အက်ဳိးထူးတ ရားမ်ားရရွိႏိုင္သည္။
သီတင္းက်ြတ္ လျပည့္ေန႔တြင္ ပုရိမ၀ါမွ ထေျမာက္ၾကေသာ သံဃာေတာ္အရွင္ျမတ္မ်ား သည္ မိမိတုိ႔အခ်င္းခ်င္း အျပစ္ၾကီးငယ္ရွိပါက သည္းခံခြင့္လြတ္ရန္၊ လမ္းမွန္ကုိညြန္ျပရန္၊ သြန္သင္ဆုံးမရန္ ေတာင္းပန္ၾကျပီး ပ၀ါရဏာျပဳၾကပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင္း သီတင္းက်ြတ္ လျပည့္ေန႔ကုိ ပ၀ါရဏာေန႔ဟုလည္း ေခၚၾကပါသည္။
Credit – original writer